Controle zorgt voor stress, frustratie en verlies van controle
Ik had altijd een grote behoefte aan controle. Ik vond en kan het nog soms fijn vinden als dingen voorspelbaar zijn. Dan weet ik waar ik aan toe ben. Maar waar ik voorheen me angstvallig vastklampte aan dingen waarvan ik dacht dat ze me een gevoel van controle gaven, leerde ik dat ik het daarmee mezelf en ook anderen soms knap lastig maakte. Het leverde me op een bepaald moment meer stress op dan dat het me een goed gevoel gaf.
Herken je de behoefte aan controle? De meeste mensen met stress en burn-out klachten wel. Je wilt dat dingen op een bepaalde manier verlopen. Je wilt dat andere mensen zich op een bepaalde manier gedragen. Het voelt goed als dat ook zo gaat. Maar als het niet zo is dan raak je in de stress en voelt je je gefrustreerd.
Heb je ook zo’n collega, partner of familielid dat alle regels aan zijn of haar laars lijkt te lappen? Die gewoon maar van alles doet zonder met anderen rekening te houden? Met jou dus… Als dat gebeurd dan heb je het gevoel dat de dingen tussen je vingers doorglippen als de dingen niet zo gaan als jij dat wilt. Je raakt in de stress en baalt van het gevoel van het verlies van controle.
Als je de controle dreigt te verliezen probeer je je te verzetten. Je voelt de stress toenemen. Jouw frustratie neemt toe. Misschien schiet je uit je slof of klap je je juist dicht. Je voelt je verontwaardigd over de gebeurtenis of over de persoon. Er ontstaat gemakkelijk een conflict. Het kost ook bergen met energie. En omdat je alles graag bij het oude wilt houden, omdat je dat nu eenmaal kent, ga je vaak uitdagingen uit de weg waardoor je kansen mist.
Ik las ooit eens de uitspraak: “Don’t worry nothing is under control”. Wat wil zeggen dat je wel kunt denken dat je dingen onder controle kunt hebben. Maar het een illusie. Niets is ooit onder controle. Het is een strijd om de macht. Per definitie ben je in dit gevecht de strijd met de werkelijkheid aan het aangaan. En die ga je dus ook altijd verliezen. Dus waarom zou je het nog proberen? Maar dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan.
Waar het al snel mis gaat is dat alles wat onder die controle valt, jouw leefregels zijn en niet die van een ander. Een ander heeft andere normen en waarden, en andere verlangens. Je kunt dus niet jouw leefregels opleggen aan een ander. Probeer je dat, dan raak je alleen maar gefrustreerd. De vraag is waarom je die behoefte aan controle hebt.
Het willen hebben van controle komt voort uit een gevoel van onveiligheid. Als je je onveilig voelt is het handig om alert te zijn op wat er om je heen gebeurd en of je wel veilig bent. Als je opgegroeid bent met veel onvoorspelbaarheid kun je een onbewust gevoel van onveiligheid blijvend ervaren. Soms alleen in bepaalde gevallen soms chronisch. In een meer ernstigere vorm kunnen hier dan weer angst- en paniek klachten uit voortkomen. De reden kan zo diep liggen dat je zelf niet (meer) weet waarom je dat ervaart.
De kunt is om de veiligheid in jezelf zoeken en te vinden. En dit niet langer te vergeefs te zoeken in anderen of in bepaalde situaties. Als je eenmaal op een diep niveau voelt dat je altijd veilig bent. En dat er altijd voor je wordt gezorgd op een één of andere manier. Dat uiteindelijk altijd alles goed komt. Dan hoef je je niet meer bezig te houden met controle. Dan ben je vrij om te ervaren wat er op elk moment is, wetende dat altijd alles goed komt.
7 stappen om van controle naar je veilig voelen te gaan
- Bij mishandeling is welke vorm dan ook: zoek hulp. Want dat is niet waar dit artikel over gaat. Niemand heeft het recht om jouw veiligheid in gevaar te brengen;
- In alle andere gevallen: Is het een reële vorm van controle die je verwacht?;
- Wat verwacht jij van anderen zodat jij een veilig gevoel ervaart?;
- Op welke manier of in welke situatie(s) voel jij je onveilig?;
- Wat is de diepere kern van jouw gevoel van onveiligheid en hoe kun je dat oplossen?
- Welke vormen van schijn controle kun je loslaten nu je dit weet?;
- Wat heb jij nodig om je wel weer veilig in jezelf te voelen?
Marloes wilde haar huishouden altijd perfect onder controle houden. Zelfs toen ze haar burn-out had probeerde ze nog alles voor haar man en tieners te doen. Totdat ze ontdekte dat ze graag die controle wilde ervaren, zodat ze nooit meer te horen kreeg dat ze dingen niet goed deed. Ze had als kind dat vaak te horen gekregen en wilde dat nooit meer ervaren. Door dingen onder controle te houden probeerde ze dat te vermijden, maar ze werd er doodmoe van en hield het niet meer vol. En wat een bevrijding was het voor haar om die controle los te laten. Om te ervaren dat ze niet langer alles hoefde te doen wat ze voorheen wel allemaal deed. Ze voelde een rust die ze nooit eerder had gekend.
Dus ben jij klaar om de controle (een beetje) los te laten? Doorloop de stappen en ervaar hoe het is om je weer veilig te voelen. Zonder dat je daar anderen voor lastig hoeft te vallen. Jij je die frustratie en stress kunt besparen en weer kunt genieten van gevoelens van geluk, vrijheid en rust.
Door: Nanda Noorlander van N-balans. (Nanda Noorlander helpt mensen die last hebben van overspannenheid of een burn-out van overleven naar leven. Zodat ze meer rust en meer energie hebben en ze weer kunnen genieten en eindelijk weer gelukkig zijn.)
En dan hoor ik nu graag van jou! Wil je definitief uit je burn-out? Klik hieronder en bestel de 3-delige videoserie… !