Dé werkelijkheid bestaat niet omdat iedereen een eigen filter heeft

De manier waarop we de wereld ervaren is voor iedereen anders. Iedereen heeft een ander beeld van hoe de wereld in elkaar zit. Dat kun je vaak al merken als je in gesprek bent met anderen. Maar dit zie je ook terug bij omstanders die een ongeluk zien gebeuren. Ze hebben allemaal een ander verhaal. Hoe kan dat? Want het is dezelfde wereld.

Een ander voorbeeld: Je ziet iemand zijn hand verheffen bij een ander persoon. Dat is wat er feitelijk gebeurt. Wat denk je daar dan bij? Ben je opgegroeid in een gezin waar je geslagen bent, dan kun je denken: “Die persoon gaat geslagen worden”. Ben je opgeroeid in een liefdevol gezin waar mensen elkaar helpen dan kun je denken: “Wat lief dat hij/zij die mug wil weghalen bij die persoon”.

Het feit dat je de werkelijkheid anders waarneemt dan hij is, kan je veel stress opleveren. Zeker als je regelmatig een heftige reactie hebt op bepaalde situaties op personen. Je kunt je gefrustreerd voelen omdat je niet snapt waarom je telkens ze reageert. Of je voelt je verdrietig omdat bepaalde gevoelens telkens terug lijken te komen. Je kunt je ook zorgen maken dat het nooit meer overgaat.

Er is niet één werkelijkheid, maar iedereen heeft zijn eigen werkelijkheid. Dit komt doordat de waarnemingen die we doen niet objectief zijn. Onze waarnemingen worden “gekleurd” door eerdere ervaringen, gedachtes en gevoelens. Als we iets ervaren dat lijkt op een situatie die we eerder hebben meegemaakt, dan raken onze hersenen in de war omdat die plaatjes op elkaar lijken. In dat opzicht zijn de hersenen lui, en denken: “Oh, dit herken ik”. Dit doen ze omdat ze proberen te snappen wat er gebeurd. Alle ervaringen die je opdoet in je leven zorgen dus voor een soort filter.

Hoe ga je daarmee om? In de eerste plaats is het dus belangrijk dat je je realiseert dat je een filter hebt. Een filter dat ervoor zorgt dat de feitelijke informatie gefilterd wordt en wordt ingedeeld in categorieën die bekend zijn voor je. Het voordeel is dat je op deze manier snel informatie kunt verwerken en snapt in welke situatie je zit. Het nadeel is dat als er zich in het nu een situatie voordoet die op onderdelen lijkt op een oude ervaringen, de oude ervaring doet herleven. Je kunt dan emoties of gevoelens ervaren die horen bij de oude ervaring. Op die manier kan een oude ervaring de werkelijkheid van nu beïnvloeden.

Je weet nu dat ervaringen uit het verleden kunnen bepalen hoe je de wereld in het heden ervaart. Dat maakt dat je weet dat je je niet altijd hoeft te laten meeslepen door gevoelens en emoties. Het is belangrijk dat je je afvraagt of je de situatie herkend zodat je kunt ontdekken of je reageert op een oude situatie of onopgeloste pijn of op wat er in het hier en nu gebeurd.

Naast gedachtes bepalen ook emoties, geuren en geluiden hoe je de wereld ervaart.

Deze zijn vaak aan elkaar gekoppeld. Vaak zijn er bij elke ervaring naast gedachtes ook emoties. Als er zich een situatie voordoet die lijkt op de eerdere ervaring kun jij je ook weer net zo voelen als toen. Voorbeeld: Je bent getuige geweest van een bankoverval, de overvaller had een bivakmuts op en je voelde je angstig. Als je dan een keer iemand met een bivakmuts tegenkomt kun jij je direct weer angstig voelen. Je weet dan wel dat het eigenlijk geen gevaarlijke situatie is, en toch voelt het zo.

Vaak plakken we aan ervaringen een gedachte of een voornemen. Zoals: “Dat laat ik me niet weer gebeuren”, of “voortaan ga ik het zo en zo aanpakken”. Op dat moment kan dat heel goed werken, geeft het je houvast of een richting. Maar soms zijn dat soort voornemens of overtuigingen niet meer van toepassing en belemmeren ze je juist in het heden en/of de toekomst. Onderzoek voor jezelf welke overtuigingen jij hebt die je belemmeren.

Kortom realiseer je dat de werkelijkheid niet bestaat. Dat alles wat je waarneemt gekleurd wordt door jouw eigen ervaringen. Op deze manier kun je je jezelf veel frustratie, verdriet en zorgen besparen. Als je ergens op reageert vraag je dan af of je een reactie hebt op iets in het nu of van een “oud plaatje”. Onderzoek jouw overtuigingen om te kijken of ze niet langer bij je passen. Zodat je steeds vrijer kunt leven. Dat geeft veel meer rust waardoor je meer kunt genieten.

Door: Nanda Noorlander van N-balans. (Nanda Noorlander helpt mensen die last hebben van overspannenheid of een burn-out van overleven naar leven. Zodat ze meer rust en meer energie hebben en ze weer kunnen genieten en eindelijk weer gelukkig zijn.)

En dan hoor ik nu graag van jou! Wil je definitief uit je burn-out? Klik hieronder en bestel de 3-delige videoserie…