Hoe het willen hebben van controle je belemmert

Vroeger had ik niet door hoe het willen hebben van controle me juist belemmerde. Want doordat ik veel dingen onder controle wilde houden kreeg ik vooral veel spanningen. En als dingen dan anders liepen als dat ik verwachtte dan kon ik daar echt verdrietig of boos om worden. Ik ontdekte dat deze vorm van schijn controle en schijn veiligheid me meer onrust bracht dan iets positiefs en wist dit te doorbreken.

Je hebt misschien de neiging om veel dingen onder controle te houden. Als dat niet lukt, schiet je in de stress. Controle willen uitoefenen op alles wat er gebeurd leidt vaak tot spanning.

Je staat in de file, terwijl je onder weg bent naar een afspraak. Je schiet in de stress, want je wilt graag op tijd komen. Of je wilt graag iets afmaken, maar er komt iets anders tussen door, waardoor dit niet gaat lukken. Er ontstaat spanning omdat het niet gaat zoals je dat gepland had.

Het gevoel van controle verlies zorgt voor spanningen die vervolgens een stress reactie geeft in je lichaam. Als dit in een sterkte mate gebeurd of regelmatig gebeurd kun je hierdoor lichamelijke klachten krijgen zoals; nekpijn, rugpijn, schouderpijn, hoofdpijn, misselijkheid of duizeligheid. En niet te vergeten, vermoeidheid. En in de ernstige vorm zorgt dit voor dwang gedachten en dwang handelingen.

Controle over zaken willen hebben, heeft vaak te maken met het zoeken naar houvast. Als je je onzeker voelt, kun je de veiligheid en duidelijkheid buiten jezelf zoeken door overal controle op te willen hebben. Dit geeft een gevoel van (schijn) veiligheid. Maar als je telkens meer spanning opbouwt dan dat je afbouwt, bouw je ook steeds meer stress op. Jouw lichaam moet zich kunnen ontspannen zodat het zich weer kan ontladen.

Realiseer je dat het hebben van controle een illusie is. Op bepaalde dingen hebben je wel invloed en op andere niet. Je hebt bijvoorbeeld geen invloed op hoe druk het op de weg is, maar wel over hoe jij daar mee omgaat. Als je eenmaal weet dat het hebben van controle een illusie is weet je ook dat het tijd- en energieverspilling is om controle na te streven.

Kun je geen invloed uitoefenen op een situatie?  Richt je dan niet op het gevoel van controle verlies, maar op het oplossen van de situatie. Zodra je de situatie hebt opgelost, zal het gevoel van controle verlies automatisch verminderen. Als je je richt op het gevoel van controle verlies is de kans groot dat je alleen acties onderneemt om dat gevoel te veranderen. Als je vervolgens nog meer controle elementen gaat inbouwen zet je jezelf alleen nog maar meer vast.

Voorkom dat je te veel dingen tegelijk gaat veranderen. Laat de controle stapje voor stapje los, dat werkt het beste. Verwacht je vanzelf een 180 graden verandering dan loop je het risico jezelf alleen maar meer stress en angst te bezorgen. Dus neem kleine stapjes zodat het hanteerbaar is en je ervaart dat het prima kan.

5 tips voor het beïnvloeden van jouw stressniveau
  1. Kun je invloed uitoefenen op een situatie?
    Richt je dan op het oplossen van de situatie en niet op het gevoel van controle verlies;
  2. Kun je een situatie niet veranderen? 
    Leg je er dan bij neer, dat scheelt je een hoop spanning. Je kunt wel veranderen hoe jij erover denkt, dus verleg je aandacht. Hoe kun je positiever denken over de situatie?;
  3. Pak het willen hebben van controle aan.
    Zorg dat je de overtuigingen aanpakt die te maken hebben met het willen hebben van controle veranderd;
  4. Pas jouw gedrag aan
    Probeer eens uit of minder controle houden op zaken niet veel prettiger is omdat het je minder spanning en stress geeft. En geniet van wat er wel is;
  5. Onzekerheid? 
    Als je het gevoel hebt dat jouw onzekerheid een grote rol speelt bij het willen hebben van controle, pak dan deze onzekerheid aan.

In het geval van de file kun je kijken naar alternatieven. Kun je een andere route nemen? Zo niet, leg je erbij neer en geniet van deze pauze, luister naar muziek, pleeg dat telefoontje wat je toch al graag wilde doen, fantaseer over of geniet na van jouw vakantie.

Dus weet dat je de controle los kunt laten omdat deze meer belemmerd dan je helpt. Kijk of je de situatie kunt veranderen, zo niet accepteer dat het zo is en haal het beste uit de situatie. Richt je op het positieve. Geniet van wat er wel is. Zodat je jezelf niet langer belemmerd en spanningen opbouwt die vervolgens weer allemaal klachten veroorzaken. En je hoeft dan ook geen spanningen af te bouwen als je ze niet langer opbouwt. Ze brengen je toch niets positiefs. Want het hebben van controle is ten slotte een illusie.

Door: Nanda Noorlander van N-balans. (Nanda Noorlander helpt mensen die last hebben van overspannenheid of een burn-out van overleven naar leven. Zodat ze meer rust en meer energie hebben en ze weer kunnen genieten en eindelijk weer gelukkig zijn.)

En dan hoor ik nu graag van jou! Wil je definitief uit je burn-out? Klik hieronder en bestel de 3-delige videoserie…