Verkramping bij stress ook biologisch te verklaren

Mijn nek- en schouderspieren deden vaak pijn. En ik had ook vaak last van hoofdpijn. Ik kon me dan ook totaal niet meer concentreren en er kwam weinig uit mijn handen. Maar dat ik last had van verkramping en dat dat weer te maken had met stress had ik totaal niet door. Pas later toen ik me in stressklachten ging verdiepen kon ik de verbanden en logica zien achter alle verschillende klachten die ik had, waar ik me op dat moment nog niet eens bewust van was. En al helemaal niet van de samenhang.

En zo gaat het bij veel mensen. De weg naar een burn-out is sluipend. De verkramping gaat geleidelijk en dan ineens BAM is het er. Althans zo lijkt het. Mensen vragen me wel is wat ze moeten doen als ze zien dat anderen richting een burn-out gaan. Maar vaak heeft het niet eens zin om het bespreekbaar te maken omdat mensen het totaal niet herkennen. Ze zijn dan al zover weg bij zichzelf en doen alles op de automatische piloot dat ze niet eens meer doorhebben hoe ze zich voelen.

Misschien herken je wel dat je af en toe wat klachten hebt gehad, maar dat je dat eigenlijk genegeerd hebt. Dat er steeds meer klachten bij kwamen en de verkramping en klachten steeds erger werden totdat je het niet langer kon negeren? Je denkt: “Iedereen heeft wel eens hoofdpijn”, en linkt het niet aan at je te veel hebt gedaan. Of helemaal klachten als rugpijn worden vaak eerder als fysieke klachten gezien en niet als klachten die te maken kunnen hebben met stress. Ook concentratie problemen of het vergeten van dingen wordt eerder aan de ouderdom of overgang toegeschreven dan aan stress.

Helaas is er nog veel onwetendheid over welke klachten je allemaal bij een burn-out kunt hebben.  Fysiek kun je bijvoorbeeld last hebben van nek- en schouderklachten, rugpijn, buikpijn, darmklachten, verminderde weerstand. Emotioneel kun je opvliegend zijn, alleen maar kunnen huilen, last van angsten hebben of juist gevoelloos zijn. Mentaal heb je last van verminderde concentratie, het vergeten van dingen, negatiever denken, het gevoel hebben dat je van alles moet. Qua zingeving, hoezo? Je hebt gewoon helemaal geen zin meer in dingen en ervaart geen plezier meer in dingen die je vroeger wel leuk vond. En het  lastige is…, je hoeft niet alle klachten te hebben.

Biomedisch Stephen W. Porges heeft ontdekt dat ons zenuwstelsel onze omgeving op drie manieren kan ervaren: als veilig, als gevaarlijk of als levensbedreigend. Stel, je huis staat in brand. Grote kans dat de meeste mensen dat ervaren als een gevaarlijke, of misschien zelfs wel levensbedreigende situatie. Daardoor zullen ze niet rationeel, maar in een reflex reageren. Zo kan het voorkomen dat iemand een minuut aan de knop van een gesloten deur te draaien, omdat ze terugvallen op een bekend gedragspatroon.

Helaas ervaren we in deze tijd veel meer dingen als gevaarlijk. Waardoor de druk steeds meer toeneemt. Daarnaast is het ook nog eens zo dat als je opgegroeid bent in een omgeving waar jij je onveilig voelde, je systeem eigenlijk al van jongs af aan verkeerd staat ingesteld. En het “gewoon” voor je is om onveilige situaties te ervaren en chronische stress te hebben. Zonder dat je dat zelf door hebt.

Je creativiteit verminderd als je je onveilig voelt. Stel dat je probeert een oplossing voor een probleem te vinden. Als je je veilig voelt in die omgeving, dan zal je de tijd en de ruimte nemen om een creatieve oplossing te bedenken. Want bij creativiteit hoort dat je fouten mag maken. En als je je onveilig voelt dan wil je dat risico op fouten niet lopen. Dan wil je zo snel mogelijk uit die onveilige situatie en is de kans veel groter dat je terugvalt op oude reflexen in plaats van nieuwe originele oplossingen.

Een van de grootste valkuilen van zowel stress als onveiligheid, is het wegredeneren daarvan. We vinden dat we maar alles moeten kunnen en moeten doen. Ook als het niet goed voelt. En dat heeft zeker ook te maken met je voorgeschiedenis. Ben je al veel onveiligheid gewend dat zal dat normaler voelen dan als je dat niet gewend bent. Maar zal het nog steeds chronische stress geven. Zo kun je iemand uit een onveilige situatie halen maar niet altijd de onveiligheid in de persoon zelf kunnen oplossen.

7 Stappen om verkramping bij stress op te lossen

1. Accepteer dat geen enkele ervaring vast te houden is;
2. Realiseer dat geen enkele emotie voor altijd duurt;
3. Leer door de uitersten te ervaren waarderen wat je hebt;
4. Focus niet op het verdriet van wat je niet hebt of op de angst om te verliezen van wat je wel hebt;
5. Maar leer het geluk in jezelf te ervaren in plaats van in omstandigheden.

Trudie was opgegroeid met een narcistische moeder. Waardoor het altijd allemaal om haar moeder draaide. Trudie had nooit het gevoel dat er ruimte was voor wat zij nodig had. Ze moest zich altijd aanpassen aan de grillen van haar moeder. Als kind als ze dus al last van stress omdat ze altijd op haar tenen liep om het haar moeder naar haar zin te maken. Maar dan nog reageerde ze vaak onvoorspelbaar. Dus niet raar dat ze als volwassene vastliep door de grote hoeveelheid stress die nooit opgelost was. Ik hielp haar dit alsnog te ontladen. En leerde haar alsnog veiligheid te ervaren. Zodat ze eindelijk na al die jaren tot rust kon komen.

Kortom stress zit niet alleen maar tussen de oren. Zoals ze wel eens zeggen. Het is biologisch te verklaren waarom je stress ervaart. Je voelt je onveilig. Ook al denk je dat je nu veilig bent. Het kan zijn dat het onveilig voelen van vroeger nog niet helemaal uit je systeem is. Maar dat kan zeker opgelost worden. Zodat ook jij eindelijk die innerlijke rust kunt ervaren.

Door: Nanda Noorlander van N-balans. (Nanda Noorlander helpt mensen die last hebben van overspannenheid of een burn-out van overleven naar leven. Zodat ze meer rust en meer energie hebben en ze weer kunnen genieten en eindelijk weer gelukkig zijn.)

En dan hoor ik nu graag van jou! Wil je definitief uit je burn-out? Klik hieronder en bestel de 3-delige videoserie… ?